Wycieczka

„Bydgoszcz za zamkniętymi drzwiami”

Skąd się wzięła gospoda „Pod Zgorzelcem”?

Autobusem w głąb niemieckiego kompleksu zbrojeniowego:materiały wybuchowe.

wartownie. magazyny. schrony przeciwlotnicze.

poligony balistyczne. mieszkania kadry.

     Trwają  wycieczki w cyklu „Bydgoszcz za zamkniętymi drzwiami” organizowane przez Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy przy wsparciu Urzędu Miasta Bydgoszczy. W najbliższą sobotę 12 sierpnia  2017 roku czeka nas wyprawa w głąb historii Bydgoszczy, jakiej jeszcze nie było.
       Na początek  zatrzymamy się przy niezwykłych bydgoskich przygodach Jana Twardowskiego. Nie ma bodaj drugiej tak frapującej postaci, którą opiewali  m.in. nasz wieszcz Adam Mickiewicz, pisarz J.I. Kraszewski i wielu innych.  Trudno wprost zliczyć,  ile przypowieści  powstało w samej Bydgoszczy, do której mistrz Twardowski podobno przyjechał na kogucie, potem uzdrawiał    mieszkańców. Ba, pomagał w załatwianiu poświęcenia słynnej oberży na Starym Rynku. Wszelako diabelska protekcja  doprowadziła do pożaru, a oberżystę nazwano Zgorzelcem.
  Potem już wsiadamy do autobusu, którym z Robertem Grochowskim pojedziemy na  zwiedzanie  kompleksu zbrojeniowego zbudowanego przez Niemców w  czasie II wojny światowej. Zobaczymy  miejsca po dawnych  obozach jeńców  i pracowników przymusowych  przy ul. Glinki i Szpitalnej, osiedla dla niemieckich urzędników i kadry DAG przy ul. Klinicznej oraz zachowane schrony przeciwlotnicze. W zachodniej części DAG pokażemy nieliczne pozostałe  obiekty poligonu prób balistycznych,  strefy badawczej, stref POL i NC Betrieb, we wschodniej części DAG   - budynku strefy Füllstelle i pomocniczej, w tym dawnej wartowni i magazynów materiałów wybuchowych. Na koniec zobaczymy osiedle  niemieckiej kadry technicznej DAG przy ul. Świetlicowej oraz obozy przy ul. Zakole i Hutniczej, z zachowanymi schronami przeciwlotniczymi.
  Przypomnijmy, DAG-Fabrik Bromberg był to niemiecki zakład zbrojeniowy, który zatrudniał tysiące pracowników, pracowników przymusowych i jeńców. Część zachodnia  DAG Kaltwasser – Zimne Wody, kryptonim „Torf” przeznaczona była do  wytwarzania prochów strzelniczych. Dzieliła się na  NC-Betrieb –  produkcja nitrocelulozy,  POL - Betrieb -  obróbka końcowa prochów bezdymnych z placem prób balistycznych, NGL-Betrieb - produkcja nitrogliceryny a także ciasta prochowego. W strefie laboratoriów  z poligonem balistycznym   w części wschodniej były: DAG Brahnau-Łęgnowo, kryptonim „Koehle”- węgiel,  gdzie wytwarzano  kruszące materiały wybuchowe  do pocisków, min i bomb. Jest też nieukończony obiekt  wytwórni kwasu siarkowego. Do tej pory nigdy nie prezentowano tak szeroko tego kompleksu zbrojeniowego.  Zapraszamy.    
 
 Wycieczka  odbędzie się w najbliższą sobotę, 12 sierpnia  2017 roku. Z uwagi na ograniczoną liczbę miejsc obowiązują  osobiste zapisy w siedzibie TMMB przy ul. Jezuickiej 4, telefoniczne: 52-322-51-96, lub e-mailem: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. Zapisy, podczas których podajemy miejsce i godzinę zbiórki przyjmowane są od dziś do piątku włącznie  w godzinach 9.00-15.00. Zapraszamy.

 Jest 10 numer
"Dziennika Bydgoszczy"
Mamy coraz więcej przyjaciół

W zwiększonej prawie o połowę objętości ukazał się 10 numer "Dziennika Bydgoszczy" wydawanego staraniem Towarzystwa Miłośników Miasta Bydgoszczy.
   Piszemy w nim o sprawach Bydgoszczy i regionu. Na uwagę zasługują refleksje  mgr. inż. arch. Jerzego Winieckiego, byłego architekta miasta pt. "Wciąż brakuje spójnej  wizji Starego Rynku". Od lat nie umiemy   postawić właściwej diagnozy, sięgamy  do coraz to nowych pomysłów, bez konsekwencji. Chyba nie ma już nawet nadziei na powrót Zachodniej Pierzei Starego Rynku. Tolerujemy też realizacje kłócące się z otoczeniem, by wspomnieć o planowanym budynku u zbiegu: Śniadeckich i Gdańskiej. Szczegóły - w naszej gazecie.
  A ile emocji budzi w nas debata na temat tzw. suchego portu dla Bydgoszczy, który mógłby być  humbem   gromadzącym  kontenery z portów  w Gdańsku i Gdyni w dalszej drodze na tereny Europy. Nie brakuje  podkładających nam nogi.  No cóż, sąsiadów się nie wybiera. Szukajmy więc przyjaciół tam gdzie są, np. w Gdyni. Tak było zresztą już przed wojną. Z bólem serca  w artykule „Wandale i bezradność" zastanawiamy się, dlaczego są wśród nas ludzie, którzy bezmyślnie  dewastują pamiątki przeszłości, jak niszczona w kawałkach makieta Zamku Bydgoskiego przy ul. Grodzkiej, ludzie którzy   kradną i niszczą narodowe symbole, jak choćby flagi i maszty przy pomniku Zbawiciela  przy ul. Seminaryjnej ufundowane przez bydgoszczan  z okazji powrotu naszego miasta do Macierzy. A wszystko przy kompletnej bezradności prawa.
   Pytamy dlaczego nowy  zegar ratuszowy, niewątpliwa ozdoba Starego Rynku jest niemy, czemu nie wygrywa kurantów ani kwadransów? I co na to bydgoszczanie?
   Nie wstydźmy się. Przypomnijmy, że Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy    jest najstarszym stowarzyszeniem tego typu  na ziemiach polskich. W tym roku, w październiku, obchodzić będzie swoje 185-lecie. Nie brak nam sił i energii by służyć swemu miastu.  W artykule "Laury dla Młodych Przyjaciół Bydgoszczy"  dr Ewa Puls z UKW pisze o  dopiero co zakończonym II Powiatowym Interdyscyplinarnym Konkursie "Młody Przyjaciel Bydgoszczy". Dzięki tej inicjatywie,  o której głośno w całym kraju, młodzież  działająca w wielu Szkolnych kołach TMMB uczy się tożsamości, historii i tradycji swojej małej ojczyzny. Dzięki tej młodzieży w Bydgoszczy następuje pilnie wyczekiwana  wymiana pokoleniowa w gronie  społeczników.
  Piszemy obszernie o VII Koncertach Maryjnych z Różą, budzących zainteresowanie w całym kraju, ba o występy zabiegają polskie renomowane zespoły wokalno-muzyczne. Fenomen tych koncertów polega na wciąż rosnącej liczbie występujących bezinteresownie  chórów, zespołów muzycznych i wokalistów – w sumie blisko  tysiąc wykonawców. Ich  fenomen to także     wzrastające zainteresowanie śpiewem. Koncerty, mają już swój hymn oraz logotyp w postaci  klucza wiolinowego z różą pośrodku. Jest nadzieja, że w przyszłym roku, po  wyremontowaniu organów  w katedrze Bydgoszcz będzie chóralnym zagłębiem. Zapraszamy do lektury licznych opinii i pięknych zdjęć z VII Koncertów Maryjnych z Różą. Przypomnijmy, że Koncerty odbyły się w roku 100-lecia objawień z Fatimy. Publikujemy homilię jaką dedykuje nam wszystkim  abp Jan Romeo  Pawłowski podczas   uroczystości w kościele Matki Bożej Fatimskiej na Wyżynach. Tytuł "Przesłasnie z Fatimy wciąż żywe".
      Kontynuujemy dyskusję nad  propozycją namalowania  panoramy bitwy pod Monte Cassino. Płk. Eugeniusz Michał Andrzejewski  podaje kolejne nazwiska i zdjęcia dotyczące  bohaterów tej bitwy pochodzących  z naszego regionu.   Obraz byłby najlepszym dowodem pamięci o ich bohaterstwie.
  W naszej gazecie bodaj najobszerniej prezentowana jest kultura. Na szczególną uwagę zasługuje  artykuł "Horno-Popławski bliski każdemu. Symbioza sztuki z tradycją". Pokazujemy jak wspaniałe dzieła rodzą się na naszych oczach dzięki  pasji służenia  Bydgoszczy. Mowa to o p. Hannie Kardas, która tchnęła ducha sztuki w budynek dawnej rzeźni tworząc w nim  Bydgoskie Centrum Sztuki, miejsce edukacji dla wszystkich.  W fotoreportażu "Ech łza się w oku kreci..." zdjęcia i relacja z "dnia otwartego” w pomieszczeniach byłego kina "Pomorzanin". Tu znów okazuje się, że  miłość jaką darzy Bydgoszcz Adam Gudell, prezes Zarządu Firmy Moderator Inwestyucje Sp. z o.o.  może zdziałać cuda. Wszystko wskazuje na to, że „Pomorzanin" odżyje jako obiekt kultury  z funkcją kinową uwzględniającą współczesne realia.
  Informujemy o wielkiej, światowej randze  tegorocznego XI Międzynarodowego Konkursu Młodych Talentów  "Arthur Rubinstein in memoriam" organizowanego przez Państwowy Zespół Szkół Muzycznych im. A. Rubinsteina. Piszemy o laureatach  Medalu Jerzego Sulimy-Kamińskiego przyznawanych przez Kapitułę z inicjatywy  Związku Literatów Polskich  Oddziału Bydgosko-Toruńskiego. Informujemy też o laureatach konkursu o Strzałę Łuczniczki na książki związane z Bydgoszczą, głównie o nagrodzonej "Złotej źrenicy" Dariusza Tomasza Lebiody.
  „Dziennik Bydgoszczy” konsekwentnie publikuje interesujące artykuły o Bydgoszczy pozyskującej  coraz więcej przyjaciół w całym kraju.  Świadczy  o tym nasz udział w III ogólnopolskim Zjeździe  Regionalistów Polskich  nad Odrą. W dniach 8-11 czerwca mieliśmy wyjątkową okazję  poznać dziedzictwo kulturowe Dolnego Śląska, przepiękne obyczaje i wspaniałych ludzi a także podzielić się bydgoskimi doświadczeniami w budowaniu lokalnych tożsamości przez młodzież ze szkolnych kół TMMB,  o czym głosiła tamtejsza TV. Łączy nas przyjaźń z Towarzystwem Miłośników Miasta Inowrocławia, gdzie wspaniałego prezesa Tadeusza Chęsego wspiera całe grono  społeczników a  władze miasta  patrzą na te poczynania z satysfakcją. Tak było ostatnio podczas   uroczystości nadania  tytułów Honorowych Członków  TMMI połączonej z koncertem.
     Piszemy o Ciechocinku, gdzie istnieje  zaprzyjaźnione z nami Towarzystwo  Przyjaciół Ciechocinka, jedno z najstarszych stowarzyszeń tego typu w kraju, ze 110-letnią tradycją, rozwijające swoją działalność, wydawnictwa,  wystawy i słynne już  "Święto  soli".   I tutaj można tylko pozazdrościć TPC prezesa Mariana Gawineckiego. Podobnie jak Żninowi  prezesa Żnińskiego Towarzystwa Kultury  Stefana Czarneckiego, który ledwo co zorganizował kolejny Obiad Czwartkowy,  przepiękne imprezy  towarzyszące 500 rocznicy urodzin Klemensa Janickiego, doprowadził do wydania    wartościowych publikacji poświęconych poecie z Pałuk  a już   na naszych łamach przypomina kolejne sylwetki  wybitnych postaci  gminy Żnin, jak:  Tadeusz Malak i Józef Kowalkiewicz. Łączy nas serdeczna przyjaźń z  Towarzystwem  Miłośników Ziemi Koronowskiej, gdzie  niedawno nowym prezesem została  Katarzyna Szulta-Romaniuk, nota bene rodowita bydgoszczanka. Iluż tu wspaniałych społeczników, ile inicjatyw, wydawnictw i wystaw. O nich wszystkich, o pasjonatach małych ojczyzn piszemy i będziemy  pisać na łamach "Dziennika Bydgoszczy”. Bo oni są solą tej ziemi.
    Ba, i na tym nie koniec. Bydgoszcz pięknie położone miasto  nad Brdą i Wisłą  urokliwym Kanałem Bydgoskim, wśród  zieleni, miasto muzyki i medycyny   ściąga jak magnes przedstawicieli wielu środowisk zawodowych. Niedawno mieliśmy okazję    pokazać Bydgoszcz  polskim lekarzom, uczestnikom VII Zjazdu absolwentów  15 kursu WAM. Byli mile zaskoczeni patronatem prezydenta Bydgoszczy Rafała Bruskiego a  oprowadzani po śródmieściu przez   naszego przewodnika Dawida Urbańskiego, nie mogli się z nim rozstać. Pokazujemy ich na zdjęciach w specjalnym fotoreportażu.  
  Na ostatniej stronie znajduje się zaledwie namiastka artykuł Roberta Grochowskiego  poświęconego   tajemnicom bydgoskiej Muny, poniemieckiej fabryki amunicji, w tym pocisków  V1. To kolejny przyczynek do wciąż mało znanych dziejów  Bydgoszczy.  Prawdziwą ozdobą „Dziennika Bydgoszczy” są   piękne karykatury Lesława Kuczerskiego i fraszki Zdzisława Prussa.   (Redakcja „DB”).

Wycieczka
„Bydgoszcz za zamkniętymi drzwiami”
Od słynnych architektów, którzy projektowali ul. Gdańską,  
 kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła,
i tajemnic bydgoskich kin po „Londynek”
 gdzie stacjonowało pruskie i polskie wojsko

     W najbliższą sobotę 5 sierpnia  2017 roku czeka nas moc wycieczkowych atrakcji. Poszukamy ich w centrum Bydgoszczy pod okiem  znawców tematu.
    Bogna Derkowska-Kostkowska historyk sztuki, kierownik Pracowni  Dziedzictwa Kulturowego  Kujawsko-Pomorskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy zaprasza na spacer po najdłuższej ulicy Śródmieścia, która  przez dziesięciolecia stanowiła  wyjątkowe miejsce  dla bydgoszczan. Tu  wznoszono domy własne i czynszowe kamienice, tu dokonywano zakupów  i spotykano się w lokalach  przy filiżance kawy. Wyjątkowego charakteru  ulicy nadaje  architektura kamienic  wystawianych  według projektów  twórców lokalnych i berlińskich, by wspomnieć choćby takie nazwiska, jak: Paul Zelmer, Fritz Weidner, Józef Święcicki i inni. Będzie też okazja do wejścia na stylowe podwórka  i klatki schodowe.
    Krzysztof Bartowski, historyk, konserwator zabytków zaprasza do kościoła pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła przy pl. Wolności zaprojektowanego przez  berlińskiego architekta Friedricha Adlera  z organami Wilhelma Sauera. W ołtarzu głównym znajduje się słynny obraz bydgoszczanina Maksymiliana Antoniego Piotrowskiego przedstawiający  „Niepokalane Poczęcie NMP”.  Podczas zwiedzania wiele ciekawych szczegółów o wyposażeniu,  architekturze i krypcie.
   Z kolei udamy się do byłego kina „Pomorzanin”,  które jak wiadomo zamierza reanimować  z pożytkiem dla kultury bydgoskiej firma Moderator Inwestycje sp. z o.o., a której prezesuje Adam Gudell. O nadzwyczaj ciekawych dziejach  bydgoskich kin,  w tym zwłaszcza roli jaką odgrywało  kino „Pomorzanin”, opowie prof. Mariusz Guzek z Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. 
    Na koniec Arkadiusz Kaliński znawca problematyki  dziejów oręża, zaprosi  nas na spacer  do bydgoskiego Londynka.  Dowiemy się, co przez stulecia mieściło się w charakterystycznej zabudowie  tego osiedla. Mowa tu o dawnych koszarach  pruskich, w których potem stacjonował 61 pułk piechoty wielkopolskiej.  Zapraszamy wszystkich chętnych do poznania  historii i tradycji Bydgoszczy.   
 
 Wycieczka  odbędzie się w najbliższą sobotę, 5 sierpnia  2017 roku. Z uwagi na ograniczoną liczbę miejsc obowiązują  osobiste zapisy w siedzibie TMMB przy ul. Jezuickiej 4, telefoniczne: 52-322-51-96, lub e-mailem: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. Zapisy, podczas których podajemy miejsce i godzinę zbiórki przyjmowane są od dziś do piątku włącznie  w godzinach 9.00-15.00. Zapraszamy.

Wycieczka
„Bydgoszcz za zamkniętymi drzwiami”

Nowa wizja Parku Ludowego 
 Śladami bydgoskich cmentarzy,
 krypt i przytułków

     W najbliższą sobotę 29 lipca 2017 roku  proponujemy wycieczkę  w głąb historii miasta.
    Nasz spacer po Bydgoszczy rozpoczniemy  od parku Ludowego im. Wincentego Witosa.  Dawno temu mieścił się tu ewangelicki cmentarz, największy i najstarszy w mieście.  Jego historię przedstawi archeolog Robert Grochowski. Z kolei inż. Jolanta Drostek, inspektor nadzoru  Inwestycji Miejskich UM Bydgoszczy przedstawi koncepcję rewaloryzacji  tego terenu. Pierwszy etap obejmuje  park z wyłączeniem  Muszli Koncertowej i Fontanny. Potem  kolejne  prace.
   Następnie ruszymy śladami dawnych cmentarzy, krypt, przytułków i szpitali w Bydgoszczy. Przy pl. Teatralnym Wojciech i Anna Siwiakowie opowiedzą o cmentarzu klasztoru Karmelitów. Robert Grochowski   przedstawi najstarsze dzieje  kościoła Klarysek, w tym znajdujący się tam cmentarz  i rodzaje pochówków. Zatrzymamy się też przy Katedrze, która pod czujnym okiem kustosza Sanktuarium Matki Bożej Pięknej Miłości  odzyskuje dawny blask.  Będzie to okazja do wskazania miejsca pochówków  a także krypty odkrytej niedawno w nawie północnej świątyni. Ks. prałat Stanisław Kotowski opowie o  planach remontowych najstarszej bydgoskiej świątyni.
   Trasa spaceru poprowadzi dalej do nieistniejącego już dziś kościoła o. Jezuitów na Starym Rynku. Na uwagę zasługuje tu zasypana  ziemią krypta. Na podstawie zachowanych relacji   dowiemy się, jak wyglądała i kto w niej był chowany. Przypomnimy, że przy ul. Poznańskiej   znajdował się Szpital i cmentarz  Św. Krzyża. Cmentarz  był też przy kościele pw. Świętej Trójcy.  Przy Zbożowym Rynku będzie okazja  obejrzenia  fragmentów zabudowy  szpitala i kościoła pw. Św. Stanisława.  Również przy klasztorze Bernardynów znajdował się cmentarz, gdzie grzebano zmarłych, w tym płk. Szekelego dowódcę oddziału pruskiego atakującego Bydgoszcz w 1794 r.   Kolejny raz zatrzymamy się przy najstarszym nieistniejącym już kościółku św. Idziego, by omówić najdawniejsze bydgoskie pochówki.     
 
  Wycieczka  odbędzie się w najbliższą sobotę, 29 lipca 2017 roku. Z uwagi na ograniczoną liczbę miejsc obowiązują  osobiste zapisy w siedzibie TMMB przy ul. Jezuickiej 4, telefoniczne: 52-322-51-96, lub e-mailem: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. Zapisy, podczas których podajemy miejsce i godzinę zbiórki przyjmowane są od dziś do piątku włącznie  w godzinach 9.00-15.00. Zapraszamy.